วันหนึ่ง ตอนสายๆๆ มีชาวสวนแต่งตัวดี วัย 30 คนหนึ่งมาหาดูท่าเป็นคนสมัยใหม่ชื่อคุณสวัสดิ์ ถือ ipad มาด้วย มาขอปรึกษาเรื่องปั๊มน้ำ จะทำสวนมะนาว 30 ไร่ เปิดรูปใน ipad ให้ดูมีรูปสวน มีแผนผังการวางท่อมีร่องสวนที่เพิ่งยกขึ้นใหม่ เป็นแถวๆๆ มีรูปบ่อน้ำเพิ่งขุดใหม่ประมาณ 2 ไร่
ผม : เออจะว่าไปคนเดี๋ยวนี้ ใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยมีรูปภาพสวนให้เราดูชัดเจนเลย
ผม : จะใช้เครื่องยนต์ หรือใช้ไฟฟ้าครับ
คุณสวัสดิ์ : ใช้ไฟฟ้าครับ ผมขอไฟไว้ 15 แอมป์ 220 โวล์ต
ผม : อืม...ถ้าไฟบ้าน 220 โวล์ต 15 แอมป์ จะใช้ได้ดีกับมอเตอร์ 3 แรงม้า ใช้มากกว่านั้นกินไฟมากเกินไป เวลาสตาร์ทจะกินไฟถึง 3 เท่า และถ้าเกิดไฟตกมอเตอร์จะไหม้ ถ้าอย่างนั้น สวน 30 ไร่ ใช้ไฟสองสายค่อนข้างงานหนัก ผมแนะนำให้ใช้มอเตอร์ 3 แรง 2 ตัว โดยมอเตอร์ 3 แรง 1 ตัวกินไฟ 15 แอมป์ 2 ตัวกินไฟ 30 แอมป์ ก็เปิดมอเตอร์ทีละตัวไฟจะได้ไม่กระชากมากจะประหยัดไฟ ก็เป็นปั๊มติดกับมอเตอร์ในตัว 3 แรง รอบ 2900 rpm head ประมาณ 15-30 เมตร Q ประมาณ 10-28 m3/h
คุณสวัสดิ์ : แล้วทำงานพร้อมกันสองตัวได้ไหมครับ ?
ผม : มีตัวต่อเชื่อมกันครับ ให้ทำงานตัวเดียว หรือ สองตัวก็ได้ โดยมีวาล์วกันกลับคอยปิดเปิดน้ำให้อัตโนมัติ ทำให้ไม่ต้องลงแพไปปิดเปิดเอง ตัวเดียวให้น้ำ 10-15 คิว สองตัวให้น้ำได้ถึง 30 คิว/ชม. ทางดูดผมใส่กรองกันขยะให้ กันหอยเข้าไปติดใบพัดมอเตอร์เสียหาย เรียกว่าวายแสตนเนอร์ครับ ทั้งนี้มีมอเตอร์ปั๊มน้ำแล้ว ยังต้องมีตู้ควบคุมไฟ มอเตอร์ทั้งสองตัว ให้ทำงานตามที่เราต้องการ และยังป้องกันไฟตกและไฟเกิน มอเตอร์ทำงานเกินโหลด หรือไฟรั่ว ตู้นี้ก็จะตัดไฟ กันมอเตอร์ไหม้ได้
ผม : บ่อน้ำลึกกี่เมตรครับ
คุณสวัสดิ์ : ประมาณ 4 เมตรครับ
ผม : ถ้าบ่อน้ำมีระดับปกติน้ำลึก 4 เมตร ในหน้าแล้งลึกกว่า 8 เมตร บ่อน้ำ 2 ไร่ไม่พอให้น้ำมะนาว 30 ไร่หรอกครับ
คุณสวัสดิ์ : บ่อน้ำนี้อยู่ใต้เขื่อนเก็บน้ำมีน้ำน้ำซึมจากเขื่อนมาที่บ่อครับ
ผม : งั้นก็ไม่มีปัญหาครับ ผมแนะนำให้ทำแพ เอาปั๊มลงแพจะดูดน้ำได้ดีกว่าอยู่ข้างบนฝั่ง 20-30% เลยครับ
คุณสวัสดิ์ : งั้นตกลงครับ แล้วแพผมควรใช้ขนาดไหนครับ
ผม : ต่อแพขนาด 2x3 เมตร 1 หลัง เอาปั๊มว่างบนแพใช้ถัง 200 ลิตร 6 ใบ ใส่โฟมเต็มถังเมื่อถังรั่วมีโฟมอยู่ในถังแพก็จะไม่จม 100%
แบบแพ ถัง 6 ใบ ใช้ท่อปะปา 1 นิ้วครับคุณดูแบบแล้วทำเองได้ แท่นปั๊มแยกกับแพ ผมลดระดับแท่นปั๊มน้ำ ให้ต่ำเพื่อให้การทรงตัวของแพดีไม่โคลงไปโคลงมา
ผม : ใช้หัวให้น้ำแบบไหนครับ ถ้าเป็นแบบน้ำมาก 300-500 ลิตร/ชม. ก็ไม่ต้องใช้กรองดีสครับ
คุณสวัสดิ์ : ผมจะใช้แบบมินิสปริงเกอร์ขนาด 75-120ลิตร/ชม. ครับ
ผม: ถ้าอย่างนั้นต้องใช้กรองดีส เพราะว่ากรองดีสจะช่วยกรองน้ำให้ไม่มีตะกอนกันหัวมินิสปริงเกอร์ตัน ทั้งสวนในไม่ช้า ขนาด 80-120 เมท ขนาด 3 นิ้ว 1 ตัว
คุณสวัสดิ์ : โอเคครับ ถ้างั้นต่อกรองดีส 3 นิ้วให้ผมอีก 1 ตัว
ส่วนสายส่งน้ำผมใช้สายอ่อนท่อดูด 3 นิ้วยาว 12 เมตรแปลงมาเป็นสายส่งน้ำจากแพขึ้นฝั่ง ไปต่อเข้ากับกรองดีส และจากกรองดีสก็ต่อเข้าท่อในสวนเลย
เพิ่มเติม เรื่องตู้คอนโทล ผมติดตั้งไว้บนฝั่งเพื่อสดวกกับการใช้งานและเดินสายไฟไปที่มอเตอร์บนแพยาว 20 เมตร
สุดท้ายแพและปั๊มขนาดเล็กนี้เหมาะกับชาวสวน 10ไร่ - 30 ไร่ เมื่องานเกษตรที่เมืองทองผมพูดเรื่องแพ และบอกว่าจะเขียนลงในหนังสือเคหการเกษตรก็ลงแล้วครับ ขอบคุณทุกท่านที่ติดตามบทความ นำความรู้นี้ไปปรับใช้ ให้เป็นประโยชน์กับ สวนของท่านครับ